مقدمه:

رسانه هاي گروهي در فرآيند آموزش، ترويج و ايجاد فرهنگ هاي اجتماعي از مهمترين ابزارهاي توليد و توسعه به شمار مي روند. دانستن ميزان توجه و تاثير گذاري گونه هاي مختلف جمعيتي از لحاظ سن، جنس، تحصيلات، شغل و.. از اهميت به سزايي برخوردار است بويژه آنكه تدوين يك برنامه يا يك مجموعه برنامه در قالب اهداف تعيين شده انجام مي پذيرد و درصدد افزايش بهره وري و گسترش سطح استقبال است.

مجموعه برنامه هاي تدوين شده در راستاي تقويت و آموزش فرهنگ ترافيك تحت عنوان تيزرهاي آموزش ترافيك كه توسط نيروي انتظامي و با همكاري سازمان صدا و سيما از رسانه هاي راديو و تلويزيون پخش گرديده است مورد توجه و استقبال عامه مردم قرار گرفته است بطوري كه بيش از 97% شهروندان معتقد به تاثير گذاري تيزرها بر رفتار ترافيكي خود بوده اند. در اين مقاله سعي شده است ضمن تشريح بحران مسأله ترافيك در ايران به تاثير گذاري تيزرها و بهره وري اقتصادي آنها در جامعه پرداخته شود.                                            

1-وضعيت  ترافيكي كشور ايران

هواپيما،قطار، كشتي و خودرو چهار بستر مسافرت مردم در كشور ايران است در حاليكه بيش از 93% مسافرت ها تنها با اتوبوس انجام مي پذيرد]5[.  بدين ترتيب در بين بسترهاي حمل و نقل در ايران حمل و نقل جاده اي نقش بسزايي ايفا مي كند.

در ميان سه عامل "انسان"، "راه" و" وسيله نقليه" كه در رانندگي و بروز تصادفات به عنوان عوامل سه‌گانه ترافيك شناخته شده اند.انسان بعنوان عامل هوشمند شناخته شده است و اين عامل هوشمند از راه و وسيله نقليه به هر شكلي كه باشد مي تواند بهره خوب يا بهره بد بگيرد و متاسفانه در حدود 70 % عوامل بروز تصادف عامل انسان شمرده شده است.

بي شك ترافيك ‏‏‎‏‏‏، حوادث رانندگي، تصادفات و خسارات مادي و معنوي ناشي از آن يكي از مهمترين معضلات جدي دنياي پرتردد است. بطوريكه ميزان مرگ و ميرهايي كه دراثرتصادفات وسايل نقليه حادث مي شود، از ميزان مرگ وميرناشي از امراض مهلك و بدون علاج بيشتراست]10[.  بر اساس آمارهاي جهاني، ايران در زمره كشورهايي قرار دارد كه بالاترين رقم تصادفات و مرگ وميرناشي از آن را در دنيا داراست.براساس آمار منتشر شده ميان افراد، عابرين پياده، موتورسواران، ماشين سواران وسرانجام دوچرخه سواران به ترتيب داراي بيشترين سوانح و حوادث رانندگي بوده اند وتقريباً در هر 30 دقيقه يك نفر در حوادث رانندگي مي ميرد. يعني سالانه به ازاي هر يك ميليون نفر 270 نفر در اثر تصادفات رانندگي كشته مي شوند.همين آمار در كشورهاي توسعه يافته 2 تا3 نفر به ازاي هر يك ميليون نفر گزارش شده است]10[.اين شاخص به ازاي هر 10 هزار وسيله نقليه برابر 33 نفر كشته است]8[. اين در صورتي است كه طي تحليلهاي كارشناسي سازمان پزشكي قانوني كشور در طي سال 82، 4/38 نفر به ازاي هر صدهزار نفر از جمعيت كشور در اثر تصادفات فوت كرده اند. در حالي كه در بعضي از كشورها تعداد اين آمار بسيار كمتر است. در فرانسه 4/14 نفر در ايتاليا 11 نفر ودر آلمان 5/9 نفر ودر تركيه 2/9 نفر ودر بريتانيا 9/5 بوده است]11[. طي سال 1382 در ايران، حوادث ناشي از عبور و مرور وسايل نقليه بالغ بر27000 كشته و چندين برابر آن رقم مجروح و معلول بر جاي گذاشت.كه در كناراين خسارات جاني بالغ بر 5/2 ميليارد دلار نيزخسارت به جامعه تحميل شد.كه عمدة خسارت ديدگان موتور سواران و عابران پياده بودند]12[. گاهي اين مبلغ تا 886/5 ميلياردتومان يعني بيش از 7 ميليارد دلار در سال برآورد مي‌شود]12[.

بر اساس آمارهاي اعلامي از سوي معاونت راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي، جمع آمار تخلفات رانندگي و اخذ جرايم در معابر درون شهري سراسر كشوردر سال 1382،237/934/22 مورد بوده است.اين آمار در معابر برون شهري 023/109 مورد بوده است.تعداد تصادفاتي كه منجر به خساراتي شده75216 مورد بوده است. جمع كل افراد فوت شده در تصادفات برون شهري در اين مقطع زماني 3826 نفر بوده است. همچنين جمع كل تصادفات جرحي 48556 مورد ثبت شده است]1[. در سال81 درجاده هاي ايران حدود 21 هزار نفر از بين رفته اند]10[. اين در حاليست كه در سال 82 بيش از 27000 نفر فوت كرده اند]11[. با احتساب رشد 10 درصدي براي قربانيان تصادفات و رشد 24 درصدي براي آمار مجروحان ناشي از تصادف به عمق فاجعه مي توان پي برد.علت بيش از 444 هزار و 500 مورد تصادف درون شهري در سال 82 ]1[.چيست؟ هزينة حدود 380 هزار تصادف خسارتي و 80 هزار تصادف منجر به مجروحيت]1[.چقدر است؟

متأسفانه معضل بروز تصادفات براي مهمترين قشر جامعه متحمل تراست بطور تقريب بيش از 20% قربانيان تصادف بين 20 تا 30 سال و 47% آنها بين 30 تا 50 سال سن داشته اند. بدين ترتيب هر يك از افراد جامعه كه جابجايي بيشتري داشته باشند بيشتر در معرض خطر تصادف هستند. همچنين نزديك به 80 درصد كشته شدگان مرد و سرپرست خانوار هستند. به گفته مسئولان دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي.يكي از عوامل عمده بروز ضايعات  نخاعي در كشور حوادث رانندگي است. كه هزينه سنگيني را به خانواده و به اجتماع وارد مي نمايد. متآسفانه 70 % تصادفاتي كه در حوادث رانندگي ناشي شده مربوط به قشر جوان است. 70 هزار نفر در كشور دچار ضايعات تصادفي هستند كه در اثر حوادث رانندگي پيش آمده است]7[.  

2-بررسي جايگاه تيزرهاي ترافيكي

يكي از معضلات بارز جامعه امروزي ما رفتارها و فرهنگ ترافيك افراداست كه علي رغم رشد و توسعه تكنولوژي ترافيكي و گسترش ابزارها خدمات و بسترهاي موجود از رشد و پيشرفت متناسب با رفتاروفرهنگ ترافيكي وبرخوردارنبوده ودربعضي جهات متاسفانه روبه افول ضعف و  سستي نهاده است

بديهي است حل مشكل و بهبود بخشي به آن در گرو اطلاعات صحيح، آموزش پيوسته و ايجاد زير ساختهاي فرهنگي و تكنولوژيكي است  زير ساختهاي فرهنگي نيز با ابزارهي متنوع ومتعددي ايجاد مي شود كه يكي ازعمده‌ترين اين ابزارها رسانه هاي گروهي به شمار مي روند.

بر اساس نتايج بدست آمده از بين 7 رسانه مختلف توجه زنان و مردان به عامل آگهي هاي تبليغاتي سه تيزرهاي آموزش عرضه شده به شرح جدول زير است]5[.

جدول 1 توجه زنان و مردان به عامل آگهي هاي تبليغاتي

در اين بين بر اساس آزمون فريد من انجام شده و با توجه به آمارخي دو بدست آمده تفاوت در گروههاي سني به متغير ميزان توجه افراد به بخش تيزرهاي تبليغاتي و آموزشي از طريق رسانه هاي مختلف به شرح زير است]5[.

جدول 2 تفاوت در گروههاي سني به متغير ميزان توجه افراد به بخش تيزرهاي تبليغاتي و آموزشي

تيزرهاي آموزش ترافيك توليد شده توسط معاونت راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي كه در راديو و تلويزيون نمايش داده شده است باضريب اطمينان 95% درصد بين 95%تا 97% درصد شهروندان را بيننده خود قرارداده است]5[.

در واكنش به پيامهاي تيزرهاي ترافيكي بر اساس اطلاعات آماري بدست آمده در سال 82 بيش از 88 درصد افراد به تاثير مثبت و مستقيم تيزرها در تغيير و اصلاح رفتار ترافيكي معتقد بوده ]5[.و در سال 84 اين آمار به 84 درصد رسيده است]4[.

با بررسي انجام شده اگر چه جنسيت افراد يك عامل مشخصه در ميزان تاثير گذاري تيزرها شناخته شده است و اثر پيامهاي فوق بر زنان بيشتر از مردان (باضريب اطمينان 95%) بوده است]5[.اما تاثير گذاري تيزرهاي ترافيكي بر افراد با سطوج مختلف تحصيلاتي تفاوت معني داراي نداشته است.

بر اساس اطلاعات بدست آمده 73% شهروندان به تاثير مثبت پخش تيزرها در كاهش تصادفات نظر داده اند]4[. و تنها 6% ايشان پخش تيزرهاي ترافيكي را در كاهش تخلفات و تصادفات بي تاثير دانسته اند.

جدول 3 تاثير مثبت پخش تيزرها در كاهش تصادفات و تخلفات

ديدگاه شهروندان درباره ادامه يا توقف پخش تيزرهاي ترافيكي در صدا و سيما (به علت دوام تاثير گذاري ) مبني بر ادامه روز پخش برنامه هاست بطوريكه 79% موافق ادامه روند و تنها 5% ايشان موافق توقف پخش برنامه ها مي باشد.

جدول 4 ديدگاه شهروندان درباره ادامه پخش تيزرها

بر اساس مطالعات انجام شده در سال 1382 كانون خانواده اولين جايگاه از نظر مرتبه نزد شهروندان محسوب شده است كه ميتواند باعث كاهش تخلفات و نهايتاً تصادفات در شهروندان محسوب شده است كه ميتواند باعث كاهش تخلفات و نهايتاً تصادفات در شهروندان شود سپس آموزش و پرورش و در اولويت سوم رسانه هاي گروهي قرارگرفته اند. اين در حاليست كه روش برخورد مستقيم با متخلفين در مقايسه با روش فرهنگ سازي در مرتبه پايين تري قرار دارد]3[.

بدين ترتيب اهميت رسانه هاي گروهي بر فرهنگ سازي و آموزش شهروندان نقش به سزايي ايفا مي نمايد.

يكي از شيوه هاي آموزشي رسانه اي پخش تيزرهاي آموزشي مرتبط با با اهداف ترويج  و آموزش همگاني است كه در اين بين تيزرهاي آموزش ترافيك در بين ديگر تيزرها نمايش داده شده است.

كه ازتلويزيون نمايش داده شده است در جايگاه برتري قرار گرفته است. بطوريكه 20% شهروندان اين تيزرها را بهترين تيزر نمايش داده شده در بين ديگر تيزرهاي آموزشي صدا و سيما دانسته اند و درحدود 47% ايشان تيزرهاي فوق را جزء بهترين تيزرها دانسته اند]4[.

                                    جدول 5 جايگاه تيزرهاي ترافيكي در بين ديگر تيزرهاي آموزشي نمايش داده شده از صدا و سيما

بيشتر شهروندان با انيميشن بودن تيزرهاي موافق بوده اند. بطوريكه 78% ايشان قالب انيميشن تيزرها را باعث جذب تماشا دانسته اند]4[.، موسيقي، رنگ، تنوع شخصيت ها ديگر عوامل پذيرش اين تيزرها از شهروندان شناخته شده است]5[. كه البته قدرت انيميشن بودن در بين ديگر عوامل بيشتر است.

درباره افزايش سطح دانش ترافيكي شهروندان در اثر مشاهده تيزرهاي نمايش داده شده 60%آگاهي بيشتري نسبت به قوانين و مقررات راهنمايي و رانندگي كسب كرده اند]4[.

عليرغم انيميشن بودن قالب تيزرها كه عمدتاً براي توليد فيلمهاي كارتوني و... استفاده مي شود. 82% شهروندان به تيزرها به عنوان يك برنامه صرفاً تفريحي نگاه نمي كنند و آنها را باعث ارتقاء فرهنگ ترافيكي مردم مي دانند]4[.

با توجه به استقبال شهروندان با ضريب 95% اطمينان فرض مهلت انقضاي تيزرهاي تلوزيوني رد مي شود. و مي توان ادعا كرد تاثير تيزرها بر رفتار شهروندان همچنان كارايي لازم را دارد]4[.

بطور كلي 94% شهروندان با تيزرهاي مذكور موافقت كلي داشته و 83% ايشان به اثر گذاري تيزرها در رفتار خود اذعان داشته اند]4[.

بر اساس آمار در بدست آمده در پاسخ به اين سوال كه آيا تيزرها تاثير خود را از دست داده اند ؟ بر اساس آمار خي دو  بدست آمده در سطح 95 % اطمينان هيچ تفاوت آماري در پاسخ به اين سوال بين سنين مختلف وجود داشته اند. به عبارتي تمام گروههاي سني معتقد به تداوم تاثيرگذاري تيزرها بر رفتار ترافيكي خود بوده اند.

همچنين بر همين اساس با آمار خي دو به دست آمده به 95% اطمينان تفاوت معني دار بين جنسيت افراد نيز وجود ندارد.

عدم تفاوت معني در گروههاي مختلف تحصيلي نيز با 95% اطمينان بر قرار است]4[. دربارة افزايش سطح دانش ترافيكي شهروندان در اثر مشاهدة تيزرهاي نمايش داده شده 60% آگاهي بيشتري نسبت به قوانين و مقررات ترافيكي توسط نمايش بعضي از اين تيزرها به دست آورده‌اند درحالي كه در حدود 40% ايشان موضوعات تيزرها را تنها جنبه «تذكري» دانستند.

عليرغم انيميشني بودن قالب تيزرها كه عموماً براي توليد فيلمهاي كارتون و غيره استفاده مي‌شود،‌ 82% شهروندان به تيزرها به‌عنوان يك برنامة صرفاً تفريحي نگاه نمي‌كنند و آنها را باعث ارتقاي فرهنگ ترافيكي مردم مي‌دانند.

2-2 تعميم تحقيق به كشور

يكي از اهداف تحقيق آزمون تعميم اطلاعات به كل كشور بوده است. به عبارتي دستيابي به اطلاعات جامع درباره شهروندان كلان شهرها يكي از نتايج مفيد تحقيق محسوب مي شود.

با استناد به آمار آزمون T-test انجام شده و P-value بدست آمده فرض H₀ مبني بر عدم تفاوت معني در ديدگاه شهروندان شهرستاني و تهراني نسبت به كيفيت پخش تيزرها و استقبال كلي از تيزرهاي نمايش داده شده را نمي توان رد كرد]4[.

2-3- مدلسازي رگرسيوني و استفاده از روش‌هاي مدل‌بندي

روش مدل‌بندي آماري براي ساده كردن روابط پيچيده جهان به كار مي‌رود يا به بيان ديگر مدل‌بندي آماري توضيح دادن روابط علت و معلولي و ساده كردن آن است در قالب چند متغير.

مدل‌بندي رگرسيوني يكي از پركاربردترين يا شايد بتوان گفت پركاربردترين روش آماري است كه تقريباً در تمام علوم كاربرد دارد يعني هر زماني كه احتياج به ساده كردن و روابط پيچيده علت معلولي در يك غالب ساده باشد.

با انجام آناليز رگرسيوني نمره داده شده به تيزرها به عوامل زير بستگي معني‌دار دارد:

1ـ مثبت بودن تيزرها در كاهش تصادفات

2ـ انيميشن بودن ساخت شيوه

3ـ جنبه آگاهي‌دهندگي آن به جاي تذكر دهندگي

4ـ جنبه‌ آگاهي‌دهندگي آن به جاي جنبه تفريحي صرف

جدول 1

2-4 بررسي هزينه– فايده توليدات تيزرها

بر اساس نظرات شهروندان طبق جدول زير به‌طور متوسط رفتارهاي صحيح ترافيكي روزانه تحت تأثير تيزرها به شرح جدول زير است:

به اين ترتيب با احتساب 12 ميليون نفري براي تهران و جمعيت 70 ميليون نفري براي كشور تعداد كاهش تخلفات ترافيكي اعم از عبور از خط عابر پياده تا تخلفات هنگام رانندگي و... در طول يكسال برابر است با:

اين ارقام با احتساب كسر 2 ميليون نفر از جمعيت تهران و 5 ميليون نفر از جمعيت كشور در محاسبات با فرض آنكه هيچگونه رفتار ترافيكي مؤثري در جامعه نداشته‌اند به دست آمده است. در حدود 30% جمعيت باقي‌مانده به هيچ عنوان تحت تأثير تيزرها هيچگونه اصلاحي در رفتار ترافيكي خود نداشته‌اند. به عبارتي 41% جمعيت تهران و 33%‌ جمعيت كشور به عنوان افراد بي ارتباط با تاثير گذاري تيزرها در رفتارهاي ترافيكي آنها، از محاسبات حذف كرده‌ايم و پذيرفته‌ايم كه 75%‌جمعيت جامعه بطور متوسط روزانه 3 رفتار صحيح ترافيكي از خود نشان داده‌اند (كه تحت تأثير تيزرهاي ترافيكي بوده است) و تنها 3% جمعيت بيش از 10 مورد اصلاح رفتار ترافيكي داشته‌اند كه همة اين ارقام نشان دهندة پذيرش حداقل‌ها در محاسبات شده است. بنابراين در اثر پخش تيزرهاي ترافيكي سالانه در تهران نزديك به 10 ميليارد و در كشور در حدود 64 ميليارد رفتار صحيح ترافيكي داشته‌ايم. بعبارت ديگر هر فرد در سال 982 بار عدم تخلف ترافيكي دارد كه تحت تأثير مثبت تيزرهاي فوق است. اين رقم در روز برابر با 3 بار مي‌باشد.

در صورتيكه انجام هر تخلف ترافيكي موجب يك دقيقه اتلاف وقت فرض شود در حالي كه بروز يك تخلف و ايجاد يك سانحه دراثر تخلف بعضاً باعث به وجود آمدن گره هاي ترافيكي شديدي درمسيرهاي اصلي يك شهر يا جاده هاي بين شهري شده است كه موجب ساعتها اتلاف وقت گرديده اند و چنانچه ارزش هر دقيقه را تنها 100 ريال محاسبه كنيم، با اصلاح رفتارهاي ترافيكي انجام شده در شهر تهران معادل 982,318,401,937 ريال و در كشور به ارزش 6,385,069,612,591 ريال جلوگيري از اتلاف وقت، سرمايه و انرژي شده و در نتيجه معادلاً به همين ميزان به سود ناخالص ملي افزوده‌ايم. اين رقم در طول يك روز برابر 2,691,283,293 ريال براي تهران و 17,493,341,404 ريال براي كشور مي‌باشد.

اگر فرض كنيم هر 10 هزار تخلف موجب تنها يك تصادف مي‌شود، در اثر نمايش تيزرهاي ترافيكي 982318 مورد كاهش تصادف در تهران و 6385070 مورد كاهش تصادف در كشور مشاهده شده است.

همچنين اگر فرض كنيم از هر 100 تصادف تنها يك تصادف موجب مجروح شدن فرد مي‌شود در شهر تهران 9823 نفر در كشور 63851 نفر در اثر تأثير مثبت تيزرها راهي بيمارستان نشده‌اند.

در صورتيكه فرض كنيم از هر 1000 تصادف يك تصادف منجر به نقص عضو داشته باشيم هم‌اكنون 982 نفر در تهران و 6385 نفر در كشور از سلامت جسمي كامل برخوردارند كه سلامتي خود را مرهون پذيرش پيام‌هاي ترافيكي تيزرهاي معاونت راهنمايي و رانندگي از سوي شهروندان مي‌باشند.

اگر فرض شود در هر 2000 تصادف يك تصادف منجر به قتل يك نفر شود هم‌اكنون تيزرهاي ترافيكي جان 491 انسان در تهران و 639 انسان در كشور را در طول سال نجات داده‌اند.

از آنجا كه بر اساس آمارهاي موجود تعداد تخلفات ثبت شده درون شهري در سال 1382 بيش از 444هزار و 500 مورد بوده است كه در اين ميان تعداد تصادفات خسارتي در حدود 380 هزار مورد و تصادفات جرحي در حدود 80 هزار فقره و تعداد فوت شدگان در اين سال برابر 23 هزار و 174 نفر بوده است و در حالي كه آمارهاي موجود براي تصادفات برون شهري تعداد 109 هزار و 23 فقره تخلف ثبت شده و تعداد 75 هزار و 216 مورد تصادف خسارتي و3 هزار و 826 نفر فوت شده و تعداد 48 هزار و 556 مورد تصادفات جرحي وجود داشته است محاسبات انجام شده با احتساب حداقل ها به دست آمده است.

آمار تصادفات سال 1382[3]

لذا با احتساب نتايج فوق و پذيرش

تأثير مثبت تيزرها در طول يك سال به شرح جدول زير است:

3- نتيجه گيري:

با توجه به سطح استقبال از تيزرهاي ترافيكي و تاثيرگذاري كه اين تيزرها بر رفتار ترافيكي شهروندان داشته اند مي توان به قدرت و توانايي محصولات فرهنگي در ارتقاء فرهنگ ترافيك و بهبود مهندسي ترافيك پيش برد. از آنجا كه 70% تصادف را عامل انساني تشكيل مي دهد و 83% ايشان به تاثير گذاري تيزرها بر رفتار خود معتقد بوده اند و بر اساس اطلاعات آماري بدست آمده با باعث كاهش بيش از 63 ميليارد تخلف ترافيكي در كشور شده اند مي توان جايگاه بستر سازي فرهنگي و نقش رسانه را در انتقال پيامهاي آموزش همگاني باز شناخت.

اگر چه رسانه ها تنها بازوي اصلاحات معظلات ترافيكي نمي باشند ولي كاربرد آنها با توجه به نتايج تحقيقات بدست آمده بسيار چشمگيري مي باشد.

پيشنهاد مي شود تا نهادي ديگر متولي فرهنگ سازي اجتماعي از قبيل شهرداري ها، صدا و سيما، آموزش و پرورش، ارشاد اسلامي و... و حتي نهادهايي كه متولي توليد و خدمات سرمايه هاي ملي هستند از قبيل گاز، برق، آب، تلفن و... هر خدمات، امكانات، تجهيزات اساسي ديگري كه منافع ملي را در خود محفوظ دارد از اين سابقه درخشان سرمايه گذاري در ترويج فرهنگ صحيح استفاده و آموزش همگاني به روش تبليغي كه نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران متولي آن شده است و انصافاً در ميان ديگر برنامه ها بنا به منظور شهروندان از جمله بهترين و موثرترين برنامه ها بوده است استفاده نمايند و با شيوه هاي صحيح تبليغي و توجه به عوامل موثر در استقبال عمومي شهروندان نظير (موسيقي، پيام، ساختار برنامه، تصوير، رنگ ) باعث بالا بردن بهروه وري استفاده از خدمات، امكانات و منابع ملي باشد.

همچنانكه ملاحظه شده است تاثير گذاري در رفتار يك فرد در سطح كلان رقمهاي نجومي را به وجود مي آورد كه توجيه كننده هزينه هاي انجام شده مهر اين زمينه ها مي شود.

آيا جلوگيري از مرگ بيش از 700 نفر انسان و نقض عضو بيش از 7000 نفر در سال كاري كم است. شهرونداني كه معمولاً قشر جوان و فعال كشور و عمدتاً تحصيل كردگان جامعه محسوب مي شوند.

هزينه هاي اجتماعي، رواني و عليرغم مطالعاتي كه اساتيدي از قبيل دكتر آيتي در اين زمينه انجام داده اند هنوز قابل محاسبه دقيق نيستند]2[. اما براي هر كدام از افراد اين جامعه تجزيه تحليل يك تصادف شديد مشاهده شده است و اين واقعه اسفناك متاسفانه تجزيه همگاني براي شهروندان  است در صورتيكه مي توان با رسانه هاي همگاني استفاده از روشي  و فرهنگ سازي تبليغي به نتيجه اي دست يافت كه توانمندي مديريت كلان بطور سخت افزاري از محصول به اين نتايج زير سوال است.

4- منابع: